Term Definitie
Afvalstoffenheffing

De afvalstoffenheffing (of reinigingsheffing) is een gemeentelijke bestemmingsheffing waarvan de opbrengst wordt gebruikt om de vuilnisinzameling en -verwerking te bekostigen. Huishoudens betalen in veel gevallen een vast bedrag per jaar. In steeds meer gemeenten betalen huishoudens echter een hoger bedrag naarmate ze meer afval produceren.

Algemene uitkering

De belangrijkste uitkering uit het gemeentefonds of het provinciefonds. Het geld is vrij besteedbaar. De verdeling houdt rekening met kostenverschillen en verschillen in inkomsten bij gemeenten of provincies.

Belasting

Een verplichte betaling aan een overheid waar geen directe (individuele) tegenprestatie tegenover staat.

Bestemmingsheffing

Een verplichte betaling aan een overheid die voor een bepaald doel wordt geheven, bijvoorbeeld de rioolheffing en de afvalstoffenheffing. De begrote opbrengst van de bestemmingsheffing mag de voor dat doel begrote kosten niet overtreffen.

Bestuursakkoord Water

Een afspraak tussen Rijk, gemeenten, waterschappen en drinkwaterbedrijven over doelmatiger waterbeheer. De afspraken hebben betrekking op kostenbeperking, kwaliteitsverbetering en vermindering van de kwetsbaarheid.

Decentrale overheden

Decentrale overheden vormen de overheidslagen naast de centrale overheid. In Nederland kennen we naast de rijksoverheid gemeenten, provincies en waterschappen.

Decentralisatie

Het overdragen van taken aan decentrale overheden (provincies, gemeenten of waterschappen).

Decentralisatie-uitkering

Uitkering uit het gemeentefonds of het provinciefonds. Verdeling kan (nog) niet via een algemene uitkering. Het geld is vrij besteedbaar.

Gemeentefonds

Set van rijksuitkeringen aan gemeenten. Gemeenten bepalen zelf waarvoor zij het geld gebruiken.

Gemeentelijke woonlasten

De ozb, afvalstoffenheffing en rioolheffing vormen samen, na aftrek van een eventuele heffingskorting, de gemeentelijke woonlasten.

Heffing
Heffing gebouwd

Eigenaren van gebouwen betalen de heffing gebouwd aan het waterschap. Dit zijn naast woningbezitters ook eigenaren van bijvoorbeeld bedrijfspanden.  Het tarief is, net als de ozb van gemeenten, een percentage van de woz-waarde.

Heffing natuur

Eigenaren van natuurgrond betalen de heffing natuur. Het tarief is een bedrag per hectare.

Heffing ongebouwd

Eigenaren van grond die geen natuurgrond is betalen het waterschap een heffing ongebouwd. Het tarief is een bedrag per hectare. Deze heffing wordt vooral betaald door agrariërs.

Heffingskorting

Een heffingskorting is een eenmalige korting per huishouden op de lokale lasten (gerekend als de som van de ozb, afvalstoffenheffing en de rioolheffing) die door enkele gemeenten wordt uitgekeerd.

Hondenbelasting

Belasting op het bezit van een of meer honden. Niet iedere gemeente heft hondenbelasting. Het tarief kan voor elke hond gelijk zijn, maar vaak loopt het tarief op met het aantal honden. Veel gemeenten kennen een apart tarief voor kennels.

Ingezetenenheffing

Huishoudens betalen een ingezetenenheffing aan het waterschap. De ingezetenenheffing is een vast bedrag per woonruimte.

Integratie-uitkering

Uitkering uit het gemeentefonds of het provinciefonds. Verdeling kan (nog) niet via een algemene uitkering. Het geld is vrij besteedbaar.

Kwijtschelding

Voor sommige gemeentelijke en waterschapsbelastingen kan kwijtschelding worden aangevraagd. Dit houdt in dat een deel of de gehele heffing kan worden kwijtgescholden wanneer het inkomen en het vermogen onder bepaalde grenzen liggen. Gemeenten en waterschappen kunnen zelf bepalen welke belastingen en heffingen onder het kwijtscheldingsbeleid vallen.

Lege

Een betaling aan de overheid waar een individueel aanwijsbare tegenprestatie van die overheid tegenover staat.

Omgevingsvergunning

Wie wil (ver)bouwen moet vaak een omgevingsvergunning aanvragen bij de gemeente. Vroeger waren meerdere vergunningen nodig, zoals een milieuvergunning, een sloopvergunning of een monumentenvergunning, maar met ingang van 1 oktober 2010 zijn deze allemaal gebundeld in de omgevingsvergunning.

Opcenten

De opcenten op de motorrijtuigenbelasting is de enige provinciale belasting van betekenis. De belasting bedraagt een percentage van de (landelijke) motorrijtuigenbelasting.

ozb

De ozb staat voor onroerendezaakbelastingen. Er zijn drie tarieven: één op het bezit van een woning, één op het bezit van een ander soort pand (niet-woningen) en één op het gebruik van een niet-woning. De belasting bedraagt een  percentage van de waarde van de woning of niet-woning (de woz-waarde).

Precariobelasting

Decentrale overheden heffen precariobelasting als vergoeding voor het gebruik van openbare grond. De precariobelasting kan worden geheven voor het plaatsen van voorwerpen onder, op of boven voor de openbare dienst bestemde grond.

Provinciefonds

Set van rijksuitkeringen aan provincies. Provincies bepalen zelf waarvoor zij het geld gebruiken.

Rioolheffing

De rioolheffing is een gemeentelijke bestemmingsheffing waarvan de opbrengst wordt gebruikt om werkzaamheden in het gemeentelijke waterbeheer te bekostigen. De grootste watertaak voor gemeenten is het rioolbeheer. De rioolheffing kan van de eigenaar en/of van de gebruiker van een pand worden geheven. In de meeste gevallen is de rioolheffing een vast bedrag. In sommige gevallen is de rioolheffing afhankelijk van de waarde van de woning of van het waterverbruik.

Specifieke uitkering

Uitkering van de rijksoverheid aan gemeenten of provincies. Het geld is voor een specifiek doel bestemd.

Standaardbedrijf

COELO berekent ieder jaar de decentrale lastenontwikkeling van een aantal standaardbedrijven. Dit betreft een winkel, een kantoor, een hotel, een agrarisch bedrijf, een groothandel en een productiebedrijf. De gehanteerde uitgangspunten zijn beschreven in het boek de Atlas van de lokale lasten (zie onze publicaties).

Standaardhuishouden

COELO berekent ieder jaar de decentrale lastenontwikkeling van twee voorbeeldhuishoudens. Het ene huishouden is een driepersoonshuishouden dat in een huurwoning woont. Het tweede huishouden is een driepersoonshuishouden dat in een koopwoning woont. Zie voor een verdere beschrijving het boek de Atlas van de lokale lasten (onder publicaties).

Toeristenbelasting

Belasting op het verblijf binnen een gemeente door niet-inwoners. Niet iedere gemeente heft toeristenbelasting. Het betreft vaak een vast bedrag per overnachting.

Uittreksel BRP

De Basisregistratie Personen (BRP) bevat de persoonsgegevens van elk lid van de Nederlandse bevolking. Soms is het nodig om te bewijzen dat opgegeven persoonsgegevens juist zijn en in die gevallen kan men een "gewaarmerkt afschrift BRP" opvragen bij de gemeente. In de volksmond heet dit ook wel “uittreksel uit het bevolkingsregister”.

Verdeelsysteem

Formule waarmee een uitkering over gemeenten of provincies wordt verdeeld.

Waterschap

Waterschappen vormen een aparte overheidslaag en zijn verantwoordelijk voor het watersysteem, de waterzuivering en in enkele gevallen voor het onderhoud van wegen.

Watersysteem

Het watersysteem is het geheel aan dijken, gemalen, rivieren, sloten en kanalen dat ons beschermt tegen overstromingen en dat zorgt voor de gewenste aan- en afvoer van water.

Watersysteemheffing

De watersysteemheffing is een heffing die wordt opgelegd door de waterschappen. De inkomsten uit deze heffing worden vooral gebruikt om de kosten te dekken voor het beheren van het oppervlaktewater en voor waterkering (bijvoorbeeld dijkonderhoud). De watersysteemheffing wordt betaald door huishoudens, eigenaren van gebouwen (vooral huiseigenaren) en eigenaren van grond (vooral agrariërs). Iedere groep belastingbetalers betaalt een afzonderlijk tarief.

Zuiveringsheffing

Met de inkomsten uit de zuiveringsheffing betalen de waterschappen de zuivering van het afvalwater dat wordt aangeleverd via het riool. De heffing wordt opgelegd aan huishoudens en bedrijven. Meerpersoonshuishoudens betalen drie keer zo veel als éénpersoonshuishoudens. Bedrijven kunnen een forfaitair bedrag betalen. Bij grote bedrijven meet het waterschap de mate van vervuiling van het afvalwater.