Om te bouwen of te verbouwen is vaak een omgevingsvergunning van de gemeente nodig. Daar zijn kosten aan verbonden: de aanvragen moet leges betalen aan de gemeente. Het beeld bestaat dat er grote verschillen bestaan tussen gemeenten in gehanteerde tarieven. Dat komt omdat vaak de hoogste en laagste tarieven met elkaar worden vergeleken. Dat zijn uitschieters. De tarieven van de meeste gemeenten liggen veel dichter bij elkaar. Dit staat in een artikel in ESB wat u hier kunt lezen.
U kunt hier COELO-onderzoek naar lokale lasten vinden, en op pagina 102 van de Atlas van de Lokale Lasten zijn de verschillen tussen gemeenten zichtbaar.
16 mei 2017
Lokale politici worden afgerekend op landelijk beleid
Lokale bestuurders hebben geen invloed op de landelijke economie, maar uit onderzoek blijkt nu dat zij hierop wel door kiezers worden beoordeeld. Dat is zorgwekkend, omdat gemeenten steeds meer taken krijgen. Gemeenten moeten hun beleid afstemmen op de plaatselijke voorkeuren en omstandigheden. Daarvoor is een lokale democratie nodig die die voorkeuren in beleid vertaalt, en die competente bestuurders beloont en incompetente naar huis stuurt. Als politici niet op hun eigen daden worden beoordeeld functioneert dit systeem niet goed.
De optimale datum voor het afsluiten van een lening
Wie een lening moet afsluiten kan dat direct doen of wachten in de hoop dat de rente zal dalen voor het moment dat de lening echt nodig is. Maar als de rente niet daalt, maar stijgt, wordt de lening duurder. Wat is wijsheid? Bernard van Ommeren (BNG), Maarten Allers (COELO) en Michel Vellekoop (UvA) onderzochten dit. Uit een vergelijking van diverse eenvoudige leenstrategieën die zijn toegepast op de rentetarieven van de afgelopen decennia blijkt dat de verschillen in uitkomsten tussen de strategieën klein zijn, en dat deze in het niet vallen bij de variatie in de uitkomsten per strategie in de tijd. Omdat de verschillen in uitkomsten klein zijn, kunnen organisatorische of gedragsmatige redenen om voor een bepaalde strategie te kiezen de doorslag geven. Wie echter voor de laagste rente wil gaan, kiest voor de aanpak van het secretaresseprobleem. Die belooft goede resultaten voor verschillende looptijden en verschillende optimaliseringsdoelen, terwijl geen gegevens over rentetarieven uit het verleden nodig zijn.
Over dit onderzoek zijn twee publicaties beschikbaar. Een beknopte versie is gepubliceerd in het maandblad ESB. Het volledige onderzoek is hier beschikbaar.
3 mei 2017
Vraagtekens bij persbericht Detailhandel Nederland over ozb
Op 18 april heeft Detailhandel Nederland een persbericht uitgebracht over de onroerendezaakbelasting (ozb) zoals die wordt betaald door winkeliers. De belangrijkste conclusies zijn dat winkeliers in gemeente Groningen het meest betalen en in Texel het minst. En dat de ozb-tarieven voor niet-woningen sterk zijn gestegen afgelopen jaar. Beide conclusies lijken te zijn gebaseerd op verkeerde berekeningen. Helaas blijft dit onduidelijk omdat niet vermeld wordt welke aannamen zijn gedaan.
Hoe zit het ook alweer? Het bedrag dat een winkelier (of huishouden) betaalt is afhankelijk van de woz-waarde. Deze verschilt per gemeente. De woz -waarden in het noorden van het land zijn over het algemeen laag, de woz-waarden in het westen van Nederland (met als toppers Blaricum, Bloemendaal en Wassenaar) zijn hoger. Dat betekent dat gemeenten in Groningen een hoger tarief moeten hanteren dan bijvoorbeeld Wassenaar om dezelfde opbrengst te genereren. De tarieven in Groningen zijn daarom relatief hoog. Om de lastendruk voor winkeliers te berekenen moet je daarom rekening houden met dit verschil in woz-waarde. Omdat winkels sterk van elkaar verschillen zijn er echter geen gegevens beschikbaar over de gemiddelde woz-waarde van een winkel.
Mogelijk heeft detailhandel Nederland voor iedere gemeente dezelfde woz-waarde gebruikt. Het lijkt er in ieder geval wel op. De genoemde duurste en goedkoopste gemeente (Groningen en Texel) zijn namelijk ook de gemeenten met de hoogste en laagste tarieven. Dat vertekent de uitkomsten van het onderzoek. Op basis van dit onderzoek is het niet mogelijk om te concluderen dat Groningen het duurst en Texel het goedkoopst is voor een winkelier.
18 april 2017
Huishoudens zijn gemiddeld goedkoper uit met diftar
Zaterdag 1 april besteedde consumentenprogramma Kassa aandacht aan diftar: een tariefsysteem voor de afvalstoffenheffing waarbij huishoudens een hoger bedrag betalen naarmate zij meer afval aanbieden. Kassa wekt de indruk dat huishoudens in gemeenten die diftar hanteren vaak duurder uit zijn. Kassa heeft hier onderzoek naar gedaan en hiervoor gebruik gemaakt van tariefgegevens die COELO heeft verstrekt.
Het beeld dat wordt geschetst is echter niet correct. Kassa heeft slechts naar 15 gemeenten gekeken die de afgelopen twee jaar diftar hebben ingevoerd. Als we kijken naar alle gemeenten die in 2017 diftar hanteren dan blijkt dat eenpersoonshuishoudens in gemeenten met diftar gemiddeld 21 procent goedkoper uit zijn dan huishoudens in gemeenten zonder diftar. Meerpersoonshuishoudens zijn gemiddeld 11 procent goedkoper uit. Daarnaast is bekend uit wetenschappelijk onderzoek (zie hier) dat huishoudens minder afval aanbieden wanneer een gemeente diftar hanteert.
