2. Home
  3. Onderzoek
  4. Financiële verhoudingen

Financiële verhoudingen


Het geld voor gemeenten en provincies komt grotendeels van de rijksoverheid. Decentrale overheden hebben dus een financiële verhouding met het Rijk. Het Rijk bepaalt ook welke belastingen gemeenten en provincies mogen heffen, en hoe wordt omgegaan met financiële problemen van decentrale overheden.

Kaart rijksuitkeringen

Gemeenten ontvangen geld van de Rijksoverheid via een complex stelsel van uitkeringen. Deze interactieve kaart laat zien hoeveel geld gemeenten in 2016 van het Rijk ontvingen.

Relevante publicaties

AuteurTitelJaarSoort
Allers, M.A.
Hoeben, C.		Onzekerheid over rijksuitgaven probleem voor gemeenten2019Artikel
M.A. Allers
G.A. van Nijendaal		Regionaal samenwerken! Wie bepaalt en wie betaalt?2019Essaybundel
M.A. AllersGeld en de regio: een blik uit de helicopter. In: M.A. Allers en G.A. van Nijendaal (red.), Regionaal samenwerken! Wie bepaalt en wie betaalt?2019Essay
L.A. Toolsema
M.A. Allers		Atlas rijksuitkeringen aan gemeenten 20172018Rapport
Allers, M.A.Alternatieven voor de verevening van de belastinggrondslag van gemeenten2018Rapport
Kwakkel, K.Recordaantal uitkeringen naar slechts één gemeente, ESB, 7222016Artikel
Allers, M.A.Financiële verhoudingen lopen vast, in: Kennepohl, H., de Kluis, E. (red.), Lokale democratie in de steigers, ISVW Uitgevers2016Hoofdstuk in boek
Allers, M.A.Financiële verhoudingen lopen vast, Binnenlands Bestuur, week 34, blz. 20-222016Artikel
Allers, M.A.
Vermeulen, W.		Capitalization of equalizing grants and the flypaper effect, Regional Science and Urban Economics 58, 115–1292016Artikel
Allers, M.A.
Kwakkel, K.		Cumulatie van rijksuitkeringen aan gemeenten, ESB, 1122016Artikel
Allers, M.A.Advies over SCP-voorstel verbeterslag verdeelmodel inkomensdeel Participatiewet2015Rapport
Allers, M.A.
Veenstra, J.		Evaluatie toetsingskader leningen en garanties voor gemeente Den Helder2015Rapport
Kwakkel, K.
Allers, M.A.		Atlas Rijksuitkeringen aan gemeenten 20152015Rapport
Allers, M.A.The Dutch local government bailout puzzle, Public Administration, 93, 451–4702015Artikel
Allers, M.A.Are we getting value for money? Improving the transparency of subnational government performance. In J. Kim, J. Lotz, & N. J. Mau (Eds.), Interaction between local expenditure responsibilities and local tax policy. (pp. 95-116), Copenhagen2015Hoofdstuk in boek
Vermeulen, W.
Allers, M.A.		Betere afweging met meer lokale belasting, ESB, 29 januari 2015, 52-552015Artikel
Allers, M.A.,
Steiner, B.		Gemeenten in perspectief 2014-20182015Rapport
Allers M.A.,
Vermeulen W.		Fiscal equalization, capitalization and the flypaper effect2014Rapport
Allers, M.A.Verslag technische toets modellen WWB/Participatieweg2014Rapport
Toolsema L.A.,
Allers M.A.		Welfare financing: Grant allocation and efficiency, De Economist, 162, 147-1662014Artikel
Allers M.A.,
Edzes A.,
Ruijter de B.,
Engelen M.		Lessen uit de bijstand voor decentralisatie, ESB, 21 maart, 166-1692014Artikel
Wassenaar M.C.,
Allers M.A.,
Verhagen A.J.W.M.		Financiën van de decentrale overheden2014Boek
Allers M.A.Decentralization with national standards. The case of the Netherlands, in: J. Kim, J. Lotz and N. Jørgen Mau (Eds.), Balance between decentralization and merit, The Korea Institute of Public Finance and the Danish Ministry for Economic Affairs and the Int2013Hoofdstuk in boek
Allers M.A.,
Hoeben C.		Decentrale overheden, in: J.H.M. Donders en C.A. de Kam (red), Jaarboek overheidsfinanciën 2013, SDU Uitgevers, Den Haag, 89-992013Boek
Allers M.A.,
van Gelder M.		Atlas rijksuitkeringen aan gemeenten 20132013Atlas
Allers M.A.,
Merkus E.		Soft budget constraint but no moral hazard? The Dutch local government bailout puzzle2013Rapport
Allers M.A.,
Edzes A.,
Engelen M.,
Geertsema J.B.,
Visser de S.,
Wolf E.		De doorwerking van de financiële prikkel van de WWB binnen gemeenten 2013Rapport
Allers M.A.,
Steiner B.,
Hoeben C.,
Geertsema J.B.		Gemeenten in perspectief2013Rapport
Allers M.A.,
Vermeulen W.		Kapitalisatie van de algemene uitkering uit het gemeentefonds in woningprijzen2013Rapport
Allers M.A.,
Vermeulen W.		Fiscal equalization and capitalization: Evidence from a policy reform, CPB dicussion paper, 2452013Rapport
Allers M.A.,
Merkus E.		Het artikel 12-mysterie, ESB, 25 oktober, 640-6432013Artikel
van Gelder M.,
Allers M.A.		Steeds minder rijksuitkeringen aan gemeenten, Tijdschrift voor Openbare Financiën, 45, 216-2232013Artikel
Allers M.A.,
Vermeulen W.		Uitkering aan gemeente slaat neer bij woningeigenaren, ESB, 31 mei, 326-3292013Artikel
Geertsema J.B.,
Allers M.A.		Vermeende rem op gemeentefusies bestaat niet, Me Judice, 31 januari2013Artikel
Toolsema L.A.,
Allers M.A.		Welfare financing: Grant allocation and efficiency2012Rapport
Allers M.A.,
van Nijendaal G.		Europese begrotingsregels en investeringen, Openbaar Bestuur, jaargang 22, nr. 10, 13-202012Artikel
Allers M.A.,
Toolsema L.A.		Doelmatige financiering van de bijstand, ESB, 17 augustus, 466-4692012Artikel
Allers M.A.Yardstick competition, fiscal disparities, and equalization, Economics Letters, 117, 4-62012Artikel
Allers M.A.De financiering van gemeenten is onnodig ingewikkeld, Tijdschrift voor Openbare Financiën, jaargang 44, nr. 1, 38-572012Artikel
Hoeben C.Financiële verhouding tussen waterschappen en rijk, Tijdschrift voor Openbare Financiën, jaargang 44, nr. 1, 58-652012Artikel
Allers M.A.Atlas rijksuitkeringen aan gemeenten 20112011Atlas
Allers M.A.Doel en middelen in de financiële verhouding tussen overheden2011Oratie
Allers M.A.Les depenses des collectivités locales aux Pays Bas, dans: M. Gerard Marcou en M. Helmutt Wollmann (ed.), Droit et Gestion des Collectivités territoriales. L'enjeu de la dépense locale, Paris: Editions du Moniteur, 211-2212011Boek
Allers M.A.,
Ishemoi L.J.		Do formulas reduce political influence on intergovernmental grants? Evidence from Tanzania, Journal of Development Studies, 47, 1781-17972011Artikel
Allers M.A.Gemeenten zetten koers in de mist, Tijdschrift voor Openbare Financiën, jaargang 43, nr. 4, 212-2192011Artikel
Allers M.A.,
Ishemoi L.J.		Equalising sub-national governments' spending needs in a developing country: The case of Tanzania, Environment and Planning C, 29, 487-5012011Artikel
Allers M.A.Het CPB en de gemeentefinanciën, ESB, 13 mei, 301-3022011Artikel
Allers M.A.,
van Nijendaal G.		Verdeling geld voor gemeenten kan veel eenvoudiger, ESB, 20 januari, 602011Artikel
Allers M.A.Mogelijkheden tot vereenvoudiging van de verdeling van het gemeentefonds, in: Cahier Vereenvoudiging van de verdeling algemene uitkering gemeentefonds, Rfv, Den Haag, december2010Boek
Toolsema L.A.,
Allers M.A.,
Zeilstra A.S.		De toezichtlast van gemeenten op het gebied van de financiële functie2010Rapport
Allers M.A.Verevening conform het derde aspiratieniveau2010Rapport
Allers M.A.Gemeentefonds verevent minder dan gedacht, ESB, 10 december, 748-7492010Artikel
Allers M.A.,
Ishemoi L.J.		Fiscal Capacity Equalisation in Tanzania , Local Government Studies, 36, nr. 5, 697-7132010Artikel
Allers M.A.,
Toolsema L.A.		Kosten van toezicht op financiën van gemeenten, ESB, 3 september, 5402010Artikel
Allers M.A.,
de Kam C.A.		Renovatie van het huis van Thorbecke, in: C.A. de Kam, J.H.M. Donders en A.P. Ros (red), Miljardendans in Den Haag, SDU Uitgevers, Den Haag, 185-2082010Boek
Allers M.A.,
Hoeben C.		Decentrale overheden, in: C.A. de Kam en A.P. Ros (red), Jaarboek overheidsfinanciën 2010, SDU Uitgevers, Den Haag, 81-982010Boek
Allers M.A.,
Zeilstra A.S.		Bevolkingsdaling en gemeentelijke financiën2009Rapport
Allers M.A.Rijksbegroting 2010: gemeenten moeten bezuinigen, maar niet allemaal even veel, Tijdschrift voor Openbare Financiën, jaargang 41, nr. 5, 283-2922009Artikel
Allers M.A.,
Zeilstra A.S.		Bevolkingsdaling: een probleem voor de gemeentelijke financiën?, Tijdschrift voor Openbare Financiën, jaargang 41, nr. 5, 293-3012009Artikel
Allers M.A.,
Zeilstra A.S.		Bevolkingsdaling: geen paniek, BenG, juli/augustus, 24-282009Artikel
Allers M.A.Meer belastinggeld voor de provincies, ESB, 10 juli, 440-4412009Artikel
Allers M.A.De energiemiljarden zijn van ons, Me Judice, jaargang 2, 9 februari2009Artikel
Allers M.A.Provincies geven teveel uit, Brabants Dagblad, 8 april, en diverse andere regionale dagbladen2009Artikel
Allers M.A.,
Zeilstra A.S.		Decentrale overheden, in: C.A. de Kam en A.P. Ros (red), Jaarboek overheidsfinanciën 2008, SDU Uitgevers, Den Haag, 81-972008Boek
Allers M.A.,
Gerritsen E.,
Hoeben C.,
Zeilstra A.S.		Decentrale overheden, in: C.A. de Kam en A.P. Ros (red), Jaarboek overheidsfinanciën 2007, SDU Uitgevers, Den Haag, 111-1362007Boek
Allers M.A.,
Steiner B.		Uitgavenbehoeften van Nederlandse gemeenten2007Rapport
Boorsma P.B.,
Allers M.A.		De Financiele verhouding onder de loep, VNG-Uitgeverij, Den Haag2006Boek
Allers M.A.Methoden voor het ontwikkelen van financiële verdeelmodellen2005Rapport
Allers M.A.Gemeentelijke autonomie, een aflopende zaak, Openbaar Bestuur, augustus, 7-102005Artikel
Allers M.A.De verdeling van het gemeentefonds: kritiek op de bestaande methode en voorstel voor alternatief, Tijdschrift voor Openbare Financiën, nr. 4, 158-1892005Artikel
Allers M.A.Maximering OZB-tarieven benadeelt gemeenten met lage belastingcapaciteit, BenG, december, 5-82005Artikel
Gerritsen E.,
Sterks C.G.M.		Omvang en betekenis van reserves bij publieke instellingen, SDU Uitgevers, Den Haag2005Boek
Allers M.A.,
Gerritsen E.,
Hoeben C.		Decentrale overheden, in: C.A. de Kam en A.P. Ros (red), Jaarboek overheidsfinanciën 2005, SDU Uitgevers, Den Haag, 123-1482005Boek
van Besouw P.P.J.J.M.,
Postma J.K.T.
Sterks C.G.M.		Advies EMU-saldo lokale overheid2004Rapport
Allers M.A.Lokale belasting blijft nodig, ESB, 5 september, 418-4192003Artikel
Allers M.A.Verevening van belastingcapaciteit tussen gemeenten kan beter, Tijdschrift voor Openbare Financiën, nr. 4, 146-1562003Artikel
Allers M.A.,
Gerritsen E.		Decentrale overheden, in: C.A. de Kam en A.P. Ros (red), Jaarboek overheidsfinanciën 2003, SDU Uitgevers, Den Haag, 197-2162003Boek
Allers M.A.Herverdeeleffecten van de voorgenomen afschaffing van de OZB op woningen2002Rapport
Allers M.A.,
de Kam C.A.,
Sterks C.G.M.,
van Leeuwen L.,
Monsma J.A.		Voor- en nadelen van afschaffing van de OZB op woningen2002Rapport
Allers M.A.Gemeenten in moeilijkheden door OZB-operatie, BenG, oktober, 11-142002Artikel
Allers M.A.Afschaffing OZB is geen lastenverlichting voor iedereen, BenG, november, 10-122002Artikel
Verhagen A.J.W.M.Voorstel voor wijziging van de Financiële-verhoudingswet en enkele andere wetten2001Rapport
Allers M.A.Mental accounting en het decentrale belastinggebied, Openbare Uitgaven, nr. 5, 184-1952001Artikel
de Kam C.A.,
Allers M.A.,
Gerritsen E.		Potten of verteren? Financiële betrekkingen tussen bestuurslagen in vette jaren, nv Bank Nederlandse Gemeenten, Den Haag2001Boek
Verhagen A.J.W.M.COELO-Overzicht specifieke uitkeringen 19992000Rapport
Allers M.A.Het decentrale belastinggebied, de kwaliteit van de lokale afweging en de politieke participatie2000Rapport
Sterks C.G.M.,
Verhagen A.J.W.M.		Leidt het derde aspiratie-niveau tot een optimale welvaart?, Openbare Uitgaven, nr. 6, 282 - 2891999Artikel
Sterks C.G.M.,
Verhagen A.J.W.M.		Is de algemene uitkering vrij besteedbaar?, in: H. Jagersma en Verhagen A.J.W.M. (red), Op weg naar herstel, VNG-uitgeverij, Den Haag, september, 159-1691999Boek
Sterks C.G.M.Taakverdeling en financiële verhouding tussen overheden, in: L. Koopmans, A.H.E.M. Wellink, C.A. de Kam en H.J. Woltjer, Overheidsfinanciën, negende druk, Educatieve Partners Nederland, 243-2601999Boek
Sterks C.G.M.Gemeentefonds: financiële zekerheid, Ng-magazine, 18 september, 10-121998Artikel
Sterks C.G.M.,
Allers M.A.		Een getrapte financiële verhouding voor de algemene uitkering?, in: Trends in financiële verhoudingen, Jaarrapport 1998, Raad voor de financiële verhoudingen, Den Haag, 9-201998Boek
Verhagen A.J.W.M.Criteria aan de verdeelmaatstaven van specifieke uitkeringen1997Rapport
Sterks C.G.M.,
Allers M.A.		Herziening van de financiële verhouding en de lokale lastendruk1996Rapport
Sterks C.G.M.Financiële verhoudingen in stadsprovincies, Openbare Uitgaven, nr. 1, 30-391996Artikel
Sterks C.G.M.Gemeenten, provincies en andere publiekrechtelijke lichamen, in: Jaarboek Overheidsuitgaven 1996, Academic service, Schoonhoven, 17-401995Boek
Sterks C.G.M.De actualiteit van het derde aspiratieniveau: de economische invalshoek, Bestuurswetenschappen, nr. 3, 174-1821994Artikel
Sterks C.G.M.,
de Kam C.A.		Verevening van belastingcapaciteit, Bestuurswetenschappen, nr. 3, 239-2511994Artikel
de Kam C.A.Belastingen omlaag? Ja graag!, Bestuurswetenschappen, nr. 3, 262-2741994Artikel
Sterks C.G.M.,
de Kam C.A.		De financiële verhouding tot na 2000, in: Geld voor de gemeenten, VNG congresbundel 1994, VNG-Uitgeverij, Den Haag, 1994, 11-851994Boek
Sterks C.G.M.Het flypaper-effect, in: Symposiumbundel, Erasmus Studiecentrum Belastingen Lagere Overheden, 19941994Boek