Reinier ter Kuile, Directeur Bestuur, Financiën en Regio ministerie van BZK

Voor buitenstaanders zijn zaken als herindelingen en gemeenschappelijke regelingen saai, maar als je je erin verdiept is het een prachtig onderwerp. Een goed openbaar bestuur is belangrijk. Het is nu goed geregeld in Nederland. Er zijn wel verhitte discussies over de bestaande structuur maar er verandert weinig.

De structuur is echter niet zo heel interessant. Waar het om gaat is de opgave waar het openbaar bestuur voor staat. Lokale overheden staan voor grote opgaven. Als ze daar niet voor blijken te zijn toegerust dan moet er iets worden aangepast. Het is heel goed mogelijk dat daarbij niet iedere keer voor dezelfde oplossing wordt gekozen. Maar de gekozen oplossing moet wel zo zijn dat de democratie wordt gewaarborgd. De gekozen oplossingen moeten verder opgavegericht zijn.

Er zijn vandaag vooral bespiegelingen voorbijgekomen over voor- en nadelen van fuseren en samenwerken. Beide kunnen echter bruikbaar zijn.
Bij een herindeling win je aan bestuurskracht. Tegelijk is vaak sprake van schaalvergroting. Daarbij wordt de afstand tot inwoners groter. Het is daarom van belang dat er bij een herindeling aandacht is voor het instant houden van kleinschaligheid. Dat dat kan blijkt bijvoorbeeld in gemeente Goeree-Overflakkee waar vooral door ondernemers veel energie is gestoken in het creëren van een nieuwe, gezamenlijke identiteit.

De zin in het regeerakkoord dat teveel samenwerking zou moeten leiden tot een herindeling is wat te absoluut geformuleerd. In een nieuw beleidskader herindeling wordt dit nader uitgewerkt.
Het interbestuurlijk programma dat er ligt is een grote opgave. Het vraagt om een nieuwe manier van werken en een deel van de taken is grensoverschrijdend. Het kost tijd om dit te implementeren.
Het gaat uiteindelijk altijd om de opgave. Verder moeten discussies over de inrichting van het openbaar bestuur begrijpelijk zijn. Dat is de enige manier waarop men geïnteresseerd raakt en met interesse komt betrokkenheid.

Op 10 oktober vertelt minister Ollongren in de Thorbeckelezing in Zwolle meer over haar plannen ten aanzien van de inrichting van het openbaar bestuur.